Cihazlarınızın Pil Performansını Artırın [Rehberi]

Dizüstü bilgisayar, telefon ve tabletlerin başına gelebilecek en kötü şeylerden biri bir çekmecede pilleri bitmiş olarak bırakılmalarıdır. Şarj edilebilir pile sahip cihazların pilleri uzun süre kullanılmazsa o halde kalıp bir daha hiç şarj tutmayabilirler. O yüzden uzun süre kullanmayacağınızı düşündüğünüz cihazları (örn. yedek telefonunuzu) bile ara sıra yarıya kadar şarj etmekte fayda var.

Diğer kötü senaryo ise elektronik cihazınızı sürekli olarak prize bağlı tutarak hep %100 şarjda kalmasını sağlamak. Bu durumda da pil şarj olma yetisini kaybedecektir. Bir dizüstü bilgisayar için en iyisi, ara sıra elektrik bağlantısı kesilip sadece pil gücüyle kullanılmasıdır. Haftada iki kere birkaç saatliğine pilden beslenerek kullanılan dizüstü bilgisayar, optimum sağlık ve performansla çalışacaktır.

Cihazınızı uzun süre kullanmayacaksınız buna hazırlanın

Dizüstü bilgisayarınızı uzun bir süre kullanmayacağınız (örn. iki haftalık bir tatile çıkıyorsanız) pilinizi bu duruma hazırlamak doğru olacaktır. Pili tamamen şarj edilmiş veya tamamen boşalmış halde bırakmamaya özen gösterin çünkü pil sağlığı için ikisi de istenmeyen durumlardır. Ya pili %50’ye düşecek şekilde kullanın ya da %50’ye kadar şarj edin. Daha sonra ise uyku modunda bırakmadan cihazınızı tamamen kapatın. Unutmayın ki tabletleri tamamen kapatmak için güç tuşuna devamlı basılı tutmanız ve kapatmayı onaylamanız gerekiyor. Bu durumda bırakılan cihazlar birkaç haftaya kadar pil %0’a inmeden yaşayabilir.

Düzeyini yanlış gösteren pili yeniden ayarlayın

Windows’un bildirim alanındaki pil seviye göstergesi hatalı bilgi veriyorsa piliniz %5’e geldiğinde değil de %20’ye geldiğinde bir anda bilgisayarınız kapanıyor olabilir. Bu sorunu çözmek için pilin yeniden kalibre edilmesi gerekir. Bazı dizüstü bilgisayar bunu otomatik olarak yapabilir. Bunun için dizüstü bilgisayarınızı %100 olacak şekilde şarj edin, sonra şarjı tamamen bitip kapanana kadar pilde kullanın. (Uykuya geçmesine izin vermeyin. Otomatik uyku ayarlarını kapatıp bilgisayarın başından ayrılabilirsiniz.) Bilgisayar kapanınca birkaç saat bekledikten sonra cihazı yeniden %100 olacak şekilde şarj edin. Bilgisayarınızı yeniyse ve erken kapanma gibi sorunlarla karşılaşmıyorsanız bu işlemi yapmanız gerekmez.

Hızlı şarj özelliğini kullanın

Piller şarj edilirken ilk başka çok hızlı dolarlar ve %100’e yaklaştıklarında şarj olma hızları azalır. Eğer dışarı çıkmak için aceleniz varsa boşuna son %20’nin şarj olması için beklemeyin çünkü o son %20’lik kısım oldukça yavaş şarj olacaktır. Pili boşalmak üzere olan bir telefonun %50 şarj olması için ortalama 20 dakika yeterli olur ama geri kalan %50 çok daha uzun sürer.

Arka planda çalışan araçları kapatın

Android telefon ve tabletlerde arka planda birçok uygulama çalışır ve bunlar pili tüketir. Genel olarak çalışan uygulama satısı arttıkça pil daha hızlı tükenir. Arkada çalışan görevleri kapatabilen pil tasarrufu uygulamaları işe yaradıklarını iddia etseler de birçok uygulama siz onları kapattıktan sonra yeniden açılır. Ayrıca pil tasarrufu uygulamaları da arka planda çalıştığı için onlar da pile ekstra yük bindirir.
Apple’ın açıklamasına göre arka planda çalışan uygulamalar iOS işletim sistemi iPhone ve iPad gibi cihazlarda pil tüketmiyor. Fakat bildirim gönderen uygulamalar açık da olsa kapalı da olsa gönderdikleri bildirimler oranında pil tüketiyor. O yüzden bildirimlerine ihtiyaç duymadığınız uygulamaların bildirimlerini kapatmakta fayda var.

Pil tüketimini azaltmak için yapılacak en iyi şeylerden biri de kullanmadığınız uygulamaları cihazdan tamamen kaldırmaktır. Twitter ve Facebook gibi uygulamaların pil üzerinde büyük etkisi olduğu biliniyor ama onları kaldırmak isteyeceğinizi sanmıyoruz. Yine de teorik olarak belirtelim ki bu uygulamalar yerine mobil web sitelerini kullanırsanız daha az pil tüketmiş olursunuz.

Hem Android’de hem de iOS’te konum servislerini kapatmak da pil ömrüne olumlu katkıda bulunacaktır. Tamamen kapatmak istemezseniz sadece önemli uygulamaların konumunuza erişmesine izin verebilirsiniz.

Her pil belirli kere şarj edilebilecek şekilde tasarlanmıştır. Bu tipik olarak 300, 500 veya 1000 döngüyle sınırlıdır. %0’dan %100’e kadar gerçekleştirilen her şarj bir döngü sayılır. Dizüstü bilgisayar, telefon veya tablet alırken pilinin kaç döngüye göre tasarlandığını öğrenin. Pilin ne kadar sık şarj edildiği önem taşımaz.

Eğer pazartesi pilin %50 şarjını kullandıysanız ve salı %20, çarşamba da %30 daha kullanırsanız bu %100’e karşılık gelir ve bir döngü demektir. Bir pil 500 döngüye göre tasarlanmışsa 501. döngüde artık çalışmayacağı anlamına gelmez. Ömürleri boyunca pillerin şarj olma yetileri yavaş yavaş azalır. Döngü ömürlerinin sonuna yaklaştıklarında piller ilk günkü performanslarından belirgin oranda daha kötü performans gösterir ama hâlâ çalışırlar.

Bir pilin şarj tutma kapasitesi o cihazın yeni alındığındaki kapasiteyi ifade eder. Bazı pil uygulamaları pilin o an tutabildikleri maksimum şarj kapasitesini gösterebilir ve pilin sağlığı hakkında bilgi verebilir. Bu değeri cihazın tasarımında tutması planlanan şarj kapasitesiyle karşılaştırdığınızda pilin ne kadar yıprandığını görebilirsiniz.

Ayrıntılı pil raporu oluşturun

Windows, piliniz ve pilin son zamanlardaki kullanımı hakkında detaylı ve karşılaştırmalı bir rapor hazırlayabilir. Windows+R tuşlarına basıp cmd yazın ve Enter’a basın. Komut isteminde powercfg / batteryreport yazıp tekrar Enter tuşuna basın. Sonra C:\ Kullanıcılar\KullanıcıAdınız klasörüne gidip battery- report.html dosyasını açın. Tarayıcınızda açılan pil raporunda oldukça fazla bilgi bulacaksınız. (Türkçe Windows kullansanız bile rapor İngilizce olacak.)
Tam enerji raporu oluşturun

Daha ileri düzey raporlar hazırlamak da mümkün. Başlat menüsüne gidip Komut İstemi’ni arayın ve ona sağ tıklayıp “Yönetici olarak çalıştır”ı seçin. powercfg energy yazıp Enter’a basın ve bilgisayarınızı bir dakika boyunca her zamanki gibi kullanın. Ardından C:\ Windows\System32 klasörüne gidip energy-report.html dosyasını bulun, masaüstünüze kopyalayın ve açın. Bu rapor güçle ilgili problemleri tanımlamak ve pil problemlerini ortaya çıkarmak için kullanılabiliyor.

Üreticinizin sağladığı araçları kullanın

Dizüstü bilgisayar üreticileri genellikle bilgisayarlar ile birlikte bazı yazılımsal araçlar da sağlarlar ve bunlar bazen batarya ile ilgili araçları da içerebilir. Örneğin HP marka bir cihazınız varsa HP Support Assistant’ı çalıştırıp “Tanılama ve araçlar” sekmesinden “HP Pil Denetimi”ni seçebilirsiniz. Kısa bir rapor şeklinde pilin ne kadar iyi çalışıp çalışmadığını görebiliyorsunuz ama ayrıntılı rapor isteyenler Advanced butonuna basarak pilin yaşı, tam şarjı kapasitesi ve kalan kapasitesini görebiliyor. Bu rakamlar pilin genel durumu hakkında bilgi veriyor ve daha ne kadar normal kullanımının devam edeceğini gösteriyor.
Diğer pil araçları

Her dizüstü bilgisayar kendi pil aracıyla gelmiyor. Sizin bilgisayarınızın üreticisi de böyle bir araç sağlamamışsa BatteryInfoView’u (www.nirsoft.net) deneyebilirsiniz. Bu ücretsiz yazılımla pil tasarımı ve tam şarjda kapasiteyi, bataryanın aşınma yüzdesini, mevcut kapasiteyi ve daha fazlasını görebiliyorsunuz.

Gösterilen bilgiler dizüstü bilgisayarın tipine göre değişebiliyor. BatteryCare (batterycare. net) adlı ücretsiz yazılımsa bildirim alanına bir simge ekliyor. Farenizle üzerine geldiğinizde kalan pil süresini ve şarj yüzdesini görebiliyorsunuz. Simgeye tıklayarak Windows’un güç modları arasında seçim yapabiliyor ve örneğin yüksek performanstan güç tasarrufu moduna geçebiliyorsunuz. Sağ tıklayıp Göster’i seçtiğinizde ise program penceresi açılıyor ve pille ilgili daha fazla bilgi görülebiliyor.

Doğru mu şehir efsanesi mi?

Pili şarj etmek için %0’a inmesini beklemelisiniz

● Doğru değil. Hatta bunu kesinlikle yapmamalısınız.

%20’ye inince şarj edebilirsiniz.
Her seferinde %100’e kadar şarj etmelisiniz

● Hayır, %80’e kadar şarj etmek gayet yeterlidir.

Başka bir şarj aleti kullanmak pile zarar verir

● Vermez ama ucuza alınan “çakma” şarj aletlerinin bir kısmı düşük güçlü olduğu için telefon, tablet veya bilgisayarınızı normalden daha yavaş şarj edebilir.

Telefon, tablet veya bilgisayarları tüm gece şarjda bırakmak pile zarar verir

● Doğru değil çünkü şarj aletleri %100’e ulaşan bir alete giden elektriği kesebilecek kadar akıllı tasarlanmışlardır.